Đoàn ĐBQH & HDND tỉnh Gia Lai

Chiều 25/5, Quốc hội thảo luận ở Tổ đại biểu Quốc hội về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2016; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2017. Xem xét báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015.

Các báo cáo của Chính phủ về đánh giá bổ sung kết quả kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2016 và tình hình triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước năm 2017, gửi đến các vị đại biểu Quốc hội đã thể hiện rõ kết quả đạt được, hạn chế yếu kém trong 4 tháng đầu năm và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu  những tháng cuối năm trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, cải cách hành chính, phòng chống tham nhũng lãng phí, quốc phòng, an ninh, đối ngoại…

Đại biểu Quốc hội Đinh Duy Vượt (Đoàn Gia Lai) cơ bản thống nhất báo cáo của Chính phủ và cho rằng, năng lực quản lý, tổ chức bộ máy và cải cách hành chính có nhiều tiến bộ, hiệu quả; đời sống của nhân dân được cải thiện; quốc phòng, an ninh tiếp tục được giữ vững. Trung ương đã xử lý nghiêm cán bộ sai phạm nên cử tri và nhân dân tin tưởng vào quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước ta.

Năm 2016, trong số 13 chỉ tiêu Quốc hội giao có 11 chỉ tiêu đạt và vượt, 02 chỉ tiêu không đạt kế hoạch. Trong đó, tăng trưởng kinh tế đạt 6,21% thấp hơn so với kế hoạch đề ra là 6,7%; tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu chỉ tăng 9% so với kế hoạch 10%. Hai chỉ tiêu quan trọng này ảnh hưởng phát triển của nền kinh tế gặp khó khăn; 11 chỉ tiêu đạt và vượt cũng còn yếu tố chưa vững chắc.

Về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017, đại biểu thấy mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 6,7 % là hết sức khó khăn; đồng tình với quyết tâm của Chính phủ phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng, đề nghị Chính phủ cần có giải pháp quyết liệt hơn nữa, nhận diện nguyên nhân khách quan, chủ quan để khắc phục.


Đại biểu nhấn mạnh, trong thời gian qua, thể chế chính sách, pháp luật đã được ban hành và từng bước hoàn thiện, cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển; công tác cải cách hành chính được tăng cường; quan tâm tạo điều kiện thuận lợi về đất đai, nguồn vốn... cho doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư sản xuất, kinh doanh. Vậy thì cái gì, yếu tố nào kìm hãm sự tăng trưởng của nền kinh tế? Các chỉ tiêu đã được cơ quan chức năng tính toán chính xác, minh bạch chưa ? Nguyên nhân dẫn đến việc giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản đạt thấp, chậm trễ, đội vốn đầu tư; trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan xử lý như thế nào ? Không để tình trạng năm nào cũng xảy ra tình trạng này; chậm đưa công trình vào sử dụng gây hệ quả khó khăn cho nền kinh tế, nhất là những công trình lớn.

Quy trình đầu tư chặt chẽ nhưng tại sao xảy ra những công trình không hiệu quả ”đắp chiếu”, đội vốn... ảnh hưởng đến nguồn lực tài chính quốc gia. Bên cạnh đó, sau 5 năm tái cơ cấu các ngân hàng thương mại hiệu quả chưa cao; nợ xấu là ”cục máu đông” ngày càng to, nợ công tăng cao; số liệu nợ xấu chưa cụ thể, minh bạch. Cơ chế xử lý nợ xấu được ban hành liệu có giải quyết được ”cục máu đông” này. Sản xuất và tiêu thụ nông sản chưa bền vững, điệp khúc được mùa mất giá và ngược lại chưa có cơ chế giải quyết hữu hiệu. Làm sao để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ.

Đại biểu Quốc hội Dương Quốc Anh (Đoàn Gia Lai) thống nhất với đánh giá của Chính phủ năm 2016 nước ta đạt 11/13 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tuy nhiên 02/04 chỉ tiêu mang tính vĩ mô quan trọng chưa đạt, đó là tăng trưởng GDP, kim ngạch xuất khẩu nên ảnh hưởng đến nhiều vấn đề kinh tế- xã hội.

Tăng trưởng chưa thực sự bền vững, tăng trưởng của quý I/2017 là mức tăng trưởng thấp nhất so với 3 năm gần đây, với điều kiện và tình hình thực tế thì khả năng cả năm 2017 chỉ đạt tốc độ tăng trưởng 6,3 - 6,5%. Đề nghị phải thực hiện các chính sách tháo gỡ khó khăn, nhưng kiên trì ổn định kinh tế vĩ mô, không quá coi trọng tốc độ tăng trưởng mà tiếp tục đẩy mạnh thay đổi chất lượng tăng trưởng, bảo đảm bền vững.

Cần có đánh giá ảnh hưởng của việc không đạt tốc độ tăng trưởng GDP theo kế hoạch sẽ tác động như thế nào đến các chỉ tiêu khác như tỷ lệ nợ công, bội chi ngân sách... Công tác phân bổ chi tiết vốn đầu tư công trung hạn còn rất chậm; đến nay, vẫn chưa có phương án phân bổ hoàn chỉnh, một số khoản vốn vẫn chưa phân bổ chi tiết; nhiều dự án chưa đáp ứng đủ điều kiện, thủ tục để phân bổ vốn, tiếp tục xin gia hạn thời gian hoàn thiện thủ tục.

Một số khoản chi về an sinh xã hội đã có trong dự toán được Quốc hội quyết định, nhưng một số chính sách sửa đổi, ban hành chậm dẫn đến thực hiện chậm, như: chi cải cách tiền lương và tinh giản biên chế, thực hiện các chính sách bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp xã hội, hỗ trợ hộ nghèo mua thẻ bảo hiểm y tế… Tốc độ nhập khẩu 4 tháng tăng 24,9% so với cùng kỳ năm trước dẫn đến tỷ lệ nhập siêu chiếm đến 4,5% tổng kim ngạch xuất khẩu đã cao hơn chỉ tiêu Quốc hội giao; vì vậy, cần phải xem xét kỹ những tác động đến tỷ lệ nhập siêu để có hướng điều chỉnh linh hoạt.


Đại biểu bày tỏ lo ngại lạm phát năm 2017 có thể diễn biến phức tạp và sẽ cao hơn chỉ tiêu lạm phát theo Nghị quyết của Quốc hội do chịu áp lực từ sự tăng giá hàng hóa thế giới; áp lực tỷ giá; điều chỉnh giá dịch vụ công  và tiền lương theo lộ trình. Tăng trưởng tín dụng 4 tháng đầu năm tăng 5,76% so với cuối năm 2016, đây là mức tăng cao nhất trong 3 năm trở lại đây. Tuy nhiên, đề nghị cần phân tích về khả năng hấp thụ vốn của các doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh, đồng thời cần tiếp tục tăng cường kiểm soát rủi ro trong cho vay đối với lĩnh vực bất động sản, nhất là thị trường bất động sản phân khúc cao cấp để giảm thiểu nguy cơ về “bong bóng bất động sản” như thời gian trước đây.

Các dự án BOT giao thông được triển khai trong thời gian qua đã có đóng góp nhất định, tuy nhiên, cần phải đánh giá thực chất và kỹ lưỡng quy định pháp luật và chất lượng dự án, đồng thời kịp thời xử lý những bức xúc của dư luận xã hội.

Sản xuất nông nghiệp không bền vững; công tác dự báo, nghiên cứu thị trường còn yếu kém, cung - cầu tự phát và công nghiệp chế biến nông sản vẫn còn nhiều hạn chế. Đại biểu băn khoăn việc đổi mới mô hình tăng trưởng trong thời gian qua chưa có gì thay đổi lớn.

Công tác cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp đã được Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, song thực thi của cấp dưới còn hạn chế, doanh nghiệp còn kêu ca các khoản chi phí không chính thức. Số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới trong 4 tháng qua đạt mức cao nhưng tỷ lệ doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động cũng rất lớn. Vấn đề nổi lên của doanh nghiệp hiện nay là mặc dù số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tăng mạnh nhưng chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ (chiếm tỷ lệ 95% - 96%), thiếu các doanh nghiệp lớn làm trụ cột, hoạt động của các doanh nghiệp này thiếu tính cạnh tranh, thiếu tính liên kết.

Thống nhất ý kiến đại biểu Đinh Duy Vượt là chi đầu tư phát triển từ ngân sách trong 4 tháng đạt mức thấp (19,2%), gây áp lực giải ngân vào những tháng cuối năm, tình trạng này đã diễn ra nhiều năm nhưng chưa có biện pháp khắc phục. Một số công trình lớn triển khai chậm (Sân bay Long Thành, đường cao tốc Bắc- Nam) sẽ dẫn đến đội vốn đầu tư, và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước tiến hành chậm gây ảnh hưởng đầu tư tăng trưởng. Vốn đầu tư sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp phụ thuộc phần lớn vào ngân hàng thương mại; sự mất cân đối giữa thị trường vốn và thị trường tiền tệ là vấn đề rất cần được quan tâm xử lý; làm sao để thị trường chứng khoán phát triển, là thị trường vốn chủ yếu, bền vững của các doanh nghiệp. Nguyên nhân căn bản khiến cho GDP đạt thấp là do cơ cấu kinh tế chưa có chuyển biến mạnh, thiếu liên kết và thực lực doanh nghiệp trong nước yếu, chưa đủ sức cạnh tranh.


Về nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, cùng với các giải pháp đã nêu trong Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2017, các đại biểu Quốc hội trong Đoàn Gia Lai cơ bản đồng tình với các nhóm giải pháp nêu trong báo cáo Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đề nghị quan tâm một số giải pháp như sau:

Đổi mới tư duy cải cách thể chế, thay đổi chính sách mang tính căn cơ, dài hạn như chính sách thu hút FDI có chọn lọc thay vì tận dụng chính sách năng lượng giá rẻ. Nghiên cứu sớm tạo thể chế hình thành các khu hành chính - kinh tế đặc biệt; xây dựng các chính sách mang tính đột phá cho các trung tâm kinh tế lớn của cả nước.
Thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ phối hợp đồng bộ với chính sách tiền tệ để hỗ trợ sản xuất - kinh doanh phát triển. Tăng cường kỷ luật tài chính, đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu, kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách nhà nước, giữ mức nợ công không vượt quá giới hạn cho phép (65% GDP) theo Nghị quyết của Quốc hội. Không ban hành chính sách mới làm giảm thu ngân sách nhà nước, tăng cường công tác chống thất thu, chống chuyển giá, buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế. Đẩy mạnh lộ trình chuyển phí, lệ phí thành giá dịch vụ phù hợp với quy định của Luật phí, lệ phí.  Nghiên cứu sớm đưa vào vận hành phương thức thu thuế bằng hóa đơn điện tử. Chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả công tác đầu tư xây dựng cơ bản, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư theo kế hoạch. Thực hiện các giải pháp xử lý nợ xấu nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thực hiện cơ cấu lại ngành công nghiệp để góp phần khai thác các nguồn lực thay thế do sự giảm sút của công nghiệp khai khoáng thời gian qua. Đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn từ các DNNN. Rà soát các dự án đầu tư có vốn nhà nước đã hoàn thành nhưng chưa đi vào hoạt động và có giải pháp xử lý dứt điểm tất cả các dự án thua lỗ kéo dài. Nghiên cứu sửa đổi pháp luật đất đai nhằm huy động và sử dụng hiệu quả đất đai, thu hút doanh nghiệp FDI và các tập đoàn kinh tế lớn đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp. Tạo lập cơ chế, phân bổ hài hòa lợi ích trong các khâu của chuỗi sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, v.v..

Theo chương trình kỳ họp, ngày 09/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về nội dung này. Phiên họp sẽ được truyền hình, phát thanh trực tiếp để đồng bào và cử tri cả nước theo dõi.