Tiếp tục Phiên họp thứ Mười bảy, sáng 10/4, dưới sự điều khiển của Phó chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân, UBTVQH cho ý kiến về dự thảo Quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2011.
Thu và chi đều vượt dự toán
Theo Tờ trình về quyết toán NSNN năm 2011 của Chính phủ, tổng số thu cân đối NSNN là 721.804 tỷ đồng, vượt 21,3% dự toán, bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2010 sang năm 2011, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2010, thu huy động đầu tư của ngân sách địa phương theo quy định của Luật NSNN. Tổng số chi cân đối NSNN là 787.554 tỷ đồng, tăng 8,5% so với dự toán. Bội chi NSNN là 112.034 tỷ đồng, bằng 4,4 % tổng sản phẩm trong nước (GDP).
Báo cáo Kết quả kiểm toán quyết toán NSNN năm 2011 của Kiểm toán Nhà nước thống nhất với các số liệu về thu, chi NSNN như báo cáo của Chính phủ. Đồng thời, báo cáo kết quả kiểm toán cũng đã chỉ ra một số hạn chế thiếu sót trong công tác lập và thực hiện dự toán thu chi NSNN năm vừa qua. Cụ thể, về công tác lập và giao dự toán còn chưa sát thực tế, giao dự toán chậm, bố trí kinh phí sự nghiệp giáo dục, y tế, KH-CN không đúng tỷ lệ quy định, bố trí vốn đầu tư còn dàn trải; nhiều đơn vị được kiểm toán chưa chấp hành nghiêm túc pháp luật trong kê khai thuế, xác định ưu đãi thuế dẫn tới xác định sai số thuế phải nộp; 23/28 tỉnh thành được kiểm toán đều chi vượt dự toán chi thường xuyên được HĐND giao đầu năm; nhiều chương trình mục tiêu quốc gia trùng mục tiêu cùng thực hiện trên cùng một địa bàn; việc mua sắm, quản lý tài khoản công một số đơn vị còn sai phạm…
Báo cáo Thẩm tra sơ bộ về quyết toán NSNN năm 2011 của Ủy ban Tài chính- Ngân sách khẳng định, Báo cáo quyết toán NSNN năm 2011 của Chính phủ phản ánh cơ bản chính xác số thực thu, thực chi thông qua việc đối chiếu có xác nhận của Kho bạc Nhà nước; đã xem xét, tiếp thu kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ và Thanh tra Tài chính. Báo cáo thẩm tra cũng đã chỉ rõ những tồn tại của công tác thu, chi NSNN năm 2011 như công tác lập dự toán chưa sát với thực tế phát sinh; việc thực hiện các kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước còn chậm trễ, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản; chi cho một số lĩnh vực quan trọng giáo dục, y tế, khoa học công nghệ, sự nghiệp kinh tế... không đạt dự toán…
Cần làm rõ hiệu quả chi ngân sách cho các lĩnh vực
Về cơ bản, UBTVQH đồng tình với nội dung và số liệu mà Báo cáo Giải trình, báo cáo Kiểm toán và báo cáo Thẩm tra đã đưa ra. Thảo luận về các nội dung của công tác dự toán và thực hiện thu, chi NSNN, các ý kiến đều băn khoăn về nhiều tồn tại chậm được giải quyết; về tính hiệu quả trong các quyết định chi ngân sách với từng lĩnh vực cụ thể.
Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nhận định, nhờ thu chi ngân sách năm 2011 được bảo đảm đã góp phần thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Với con số tăng thu cao hơn dự toán là 21,3% như vậy, thì cần làm rõ xem đầu tư cho nông nghiệp, nông dân nông thôn, đầu tư giảm nghèo cho người dân có tăng hơn hay không? Cần làm rõ hiệu quả chi ngân sách cho các lĩnh vực, các ngành, việc tăng chi ngân sách đối với các lĩnh vực y tế, văn hóa, giáo dục, an sinh xã hội đã mang lại hiệu quả như thế nào. Chủ tịch QH cho rằng, hiệu quả chi ngân sách chưa cao. Và các trưởng ngành, lãnh đạo địa phương cần phải xem xét, với từng ấy nguồn lực tài chính, thì việc chi như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất.
Nhìn vào số nợ của Nhà nước năm 2011, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng băn khoăn, tăng thu, tăng chi nhưng lại tăng nợ là sao? Tăng thu, tăng chi phải giảm nợ chứ? Tăng thu hơn 120 nghìn tỷ tại sao lại không trả nợ. Bộ Kế hoạch Đầu tư cần phải xem xét, mạnh dạn có được kế hoạch chi tiêu hiệu quả. Chủ tịch QH cũng cho rằng, cũng cần khắc phục “căn bệnh kinh niên” là dự toán thu thấp, số thu vượt dự toán cao. Cần tính toán làm sao để dự toán ngân sách sát với thực tế. Việc tính toán ngân sách cần phải chặt chẽ hơn.
Cũng về vấn đề lập dự toán ngân sách, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai đặt vấn đề, việc lập dự toán không chính xác đã thành “căn bệnh kinh niên” thì có khắc phục được không? Nguyên nhân của tình trạng này là ở đâu, do thiếu thông tin, do năng lực kỹ thuật hay lý do nào khác. Ngoài ra, việc xây dựng chính sách cũng cần giải quyết tình trạng người được thụ hưởng chính sách tiếp cận với chính sách còn rất chậm. Chẳng hạn, ngân sách chi cho bảo hiểm y tế hỗ trợ người cận nghèo đã có nhưng hiện tại chỉ khoảng 25-30% số người được hưởng chính sách này, hay ngân sách chi hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công khó khăn về nhà ở đã có nhưng thực tế lại chưa được triển khai. Chủ nhiệm Trương Thị Mai cũng đề cập đến vấn đề phân bổ công bằng các nguồn chi, khi mà kết quả chi cho giáo dục, y tế, KHCN, an sinh xã hội chưa đạt song chi đầu tư thì lại vượt dự toán.
Về các bất cập trong công tác thu, chi NSNN năm 2011, ý kiến của các thành viên UBTVQH mong muốn Chính phủ cần nghiêm túc tiếp thu và thực hiện các kiến nghị, giải pháp mà Kiểm toán Nhà nước và Ủy ban Tài chính - Ngân sách đưa ra. Một số bất cập, tồn tại cần phải làm rõ nguyên nhân và hướng khắc phục, tránh tình trạng cứ kéo dài hết năm này qua năm khác. Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc lưu ý, hiện tại vấn đề nợ xây dựng cơ bản tại các địa phương cấp cơ sở đang rất lớn và có chiều hướng gia tăng, cần có chính sách giải quyết các khoản nợ này, tránh để những ảnh hưởng không tốt đối với nền kinh tế và xã hội. Đây cũng là ý kiến của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu.
Đánh giá chung về công tác điều hành NSNN năm 2011, Phó chủ tịch QH Tòng Thị Phóng đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc chấp hành Nghị quyết của QH và chủ động điều hành NSNN thích ứng với hoàn cảnh. Phó chủ tịch Tòng Thị Phóng đề nghị, việc điều hành thu, chi NSNN những năm tới cần tiếp tục bám sát Nghị quyết của QH, khắc phục các tồn tại liên qua đến việc đầu tư mua sắm và quản lý tài sản công, xây dựng dự toán thu, chi NSNN khoa học và sát với thực tế hơn đồng thời làm rõ việc sửa đổi, bổ sung, thay thế và hủy bỏ các văn bản pháp luật liên quan, hoàn thiện cơ sở pháp lý về quản lý và điều hành NSNN thống nhất chặt chẽ, hiệu quả và khoa học hơn.
Phát biểu kết thúc buổi làm việc, Phó chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân yêu cầu Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước và Ủy ban Tài chính - Ngân sách tiếp thu ý kiến của UBTVQH, hoàn chỉnh các bản báo cáo về Quyết toán NSNN năm 2011 để đưa ra QH xem xét, phê chuẩn vào kỳ họp tới.
Theo: daibieunhandan.vn